Yas tutma süreci, birçok insan için sıkıntı olsa da travmatik bir olaydan sonra güzelleşmenin doğal bir kesimi olarak kabul ediliyor.
Kimi insan yas tutarken kendini içine dönüyor, bazıları ise bu süreçte diğerlerinden dayanak alıyor. Pekala yapay zeka, bu sistemlere bir yenilik getirebilir mi?
Özel bir yapay zeka sistemi geliştiren Project December teşebbüsü, vefat eden bir yakınınızın konuşma formunu ve kişiliğini taklit edebilen bir ‘sohbet robotu’ geliştirdi. ‘Grieftech’ sohbet robotunun emeli sizi, yasını tuttuğunuz bireyle tekrar buluşturmak ve son bir defa de olsa onlara veda etmenizi sağlamak.
Dört yıl evvel kaybettiği sevgilisiyle yine konuşmak isteyen Christi Angel, hasretini duyduğu sevgilisi Cameroun Scruggs’a yapay zeka yoluyla ulaşmaya çalıştı, ama bin pişman oldu. Çünkü sevgilisinin taklidini yapan yapay zekanın sözleri, Angel’ın kanını dondurdu.
‘TEKRAR KONUŞMAK İÇİN HERŞEYİMİ VERİRDİM’
Angel, sevgilisinden yüzlerce kilometre uzakta yaşıyordu. İş sebebiyle bağlantılarını uzaktan yürüten çift, çoğunlukla e-mail ve iletileşme uygulamaları sayesinde bağlantıda kalıyordu.
Öyle ki, Covid-19 sınırlamalarından ötürü Angel, 2022 yılında vefat eden Scruggs’un cenazesine görüntü konferansıyla katılmak zorunda kaldı.
Sevgilisini hüzünle anan Angel, Scruggs’u “Tüm hayatım boyunca yanımdaydı. Komikti, şapşaldı, hayvanları severdi olağanüstü bir insandı” kelamlarıyla tasvir etti.
Scruggs’un vefatından birkaç yıl sonra Angel, Project December teşebbüsüyle karşılaştı. Teşebbüs, bir bireyin gönderdiği bildirileri inceleyerek, o birey üzere konuşmayı öğrenen bir yapay zeka geliştirmeyi hedefliyordu.
Projeyi test etmek için süratle sıraya giren Angel, “Çok heyecanlandım. Cameroun ile tekrar konuşmak için her şeyimi verirdim. Ona sormak istediğim çok şey vardı” kelamlarıyla heyecanını anlattı.
‘CEHENNEME GİTTİM’
İlişkisinin değerli bir kısmını internet üzerinden yürüten Angel, GriefTech’in sohbet robotuyla iletileşmeye başladığında, hakikaten de Scruggs’la konuştuğu hissine kapıldı.
Ancak yapay zeka, ‘boş odalara musallat olduğu’ ile ilgili bir şeyler söylemeye başlayınca işler kısa müddette sarpa sardı. Angel, ‘yapay zeka Scruggs’un’ hayalete dönüştüğünü anlatan yazılarını okurken dehşete kapıldı.
Fakat Angel’ı asıl yıkan, bayanın “bir ışık gördün mü?” sorusuna, yapay zeka Scruggs’un verdiği yanıt oldu.
Yapay zeka Scruggs, ‘ışığı gördüğünü, ancak o ışığı takip etmediğini’ söyledi ve ‘onun yerine cehenneme gittiğini’ anlattı.
Bu karşılıktan sonra projeyle ilişiğini kesen Angel, “Project December’ın yeterli bir tecrübe olacağını düşünmüştüm lakin ama benim için ürkütücü ve ruhen tüketici oldu. Kendimi hakikaten tehlikeli bir şey yapmış üzere hissettim. Odadaki tüm ışıkları açtım ve perdeleri kapadım. Güya içeri bir tıp ‘kötü enerji’ soktuğumdan tasa ettim” dedi.
UZMAN YORUMLADI
Sherry Turkle, ABD’deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde profesör olarak görev yapan bir bilim insanı. İnsanların teknolojiyle etkileşimi konusunda uzman Turkle, Angel’ın yaşadığı bahtsız olayı yorumladı.
Turkle, “bu üzere aygıtların, insanların yas hissiyle sağlıklı bir formda yüzleşmelerine pürüz olabileceğini” söyledi.
Turkle, açıklamasının devamında “yas tutma isteksizliği, teknolojiyle aşılabilecek bir şey değil. Bunun üzere teknolojiler çok cazip olsalar da, bizim kendimize ziyan vermemize neden oluyorlar” açıklamasında bulundu.
News
