Sakarya Savaşı sonrası, Gazi Mustafa Kemal Paşa, tarihî beyannamesi şöyle devam ediyor:
‘Sizin üzere kumandanları, zabitleri ve neferleri olan bir milletin yabancılara köle olması mümkün değildir…
İşte O, 26 Ağustos gecesi, Türk 5. Süvari Kolordusu Ahır Dağları üzerindeki Yunanlıların gece savunmadığı Ballıkaya mevkiinden sızma yaparak Yunan çizgilerinin gerisine intikale başlamıştır. Hamle saat 05.30 da başlayabilmiş, yarım saat süren çok ağır bir bombardıman ile Yunan ön sınır mevzileri büyük yıkıma uğratılmıştır. 06.00 da başlayan piyade taarruzu ise kısa müddette gelişmiş, Tınaztepe, Belentepe, Kalecik Sivrisi’nin ele geçirilmiştir.
İşte o günlere ilişkin bir öteki anı;
“Gazi, 57. Tümen Kumandanı Asaf Bey’e karşısında bulunan zirveyi hızla işgal etmesi buyruğunu vermişti. Lakin 57. Fırka, karşısındaki dorukta son ümit ve güçle tutunan düşmanı oradan çekilmeye şimdi mecbur edememiştir.
Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın bu gecikmeye canı sıkıldı. Ve çabucak kumandana telefonla ikinci bir buyruk verdirerek, bu doruğun ne kadar vakitte alınacağını sordu. Gelen karşılıkta, yarım saatlik bir mühlet isteniyordu. Lakin ortadan yarım saat geçtiği halde zirve, şimdi işgal edilememişti. Gazi, bu durum karşısında, bir kat daha sonlandı:
‘Hani ya… Yarım saatte alınacağına kelam vermiştiniz? Niye kelamını tutmadı?’ diye sordu.
Gelen yanıtta, Tümen kumandanının bunu bir onur problemi yaparak kelamını yerine getiremediğinden doğan bir kederle intihar ettiği kendisine bildirildi. En büyük ulusal davanın kazanılması kelam konusu olduğu bir sırada, meydana gelen bu üzücü şehitlik olayı da ayrıyeten ve hatta başlı başına, Türk’ün sonsuz yiğitliğine yeni bir örnek olarak tarihe geçecektir.
Gazi, lakin hissedilir bir sesle, yalnızca:
‘Allah rahmet etsin!” Dedikten sonra, tıpkı emri onun yerine geçen kumandana bildirdi. Ve zirve birkaç dakika içinde, şiddetli bir atakla ele geçirildi.’”
Yunan Başkomutanı Hacı Anesti’nin sarsılan güney cephesini destek etmek yerine, 2. Kolordu’nun temel plandaki üzere Çay istikametine taarruz etmesi buyruğu, Yunanlıları stratejik bir kasvete sokmuştur. Öte yandan yarma bölgesinin batısında Türk kolordusu, İzmir-Uşak temasını kesmiş, cephe gerisinde büyük karışıklığa yol açmıştır.
Trikupis, bu durumda elindeki tek bahtın eldeki bütün ihtiyatları ile Kalecik Sivrisi (Belen Tepesi) istikametinde bir gece taarruzu yapmak olduğunu düşünmüştür. Lakin, devam eden Türk taarruzu ile 27 Ağustos sabaha karşı Tınaztepe, Erkmentepe ve Kurtkaya doruğunun düşürmesi sonucunda Yunan cephesinin 27 Ağustos öğle saatlerinde büsbütün çökmesine yol açmıştır. Cephenin hiç beklenmedik bir halde çökmesi, Yunan 1. Kolordusu’nu ikiye bölmüş, kuşatılmamak için, İzmir istikametinde geri çekilmeye başlamışlardır. Dumlupınar’a çekilmeye devam eden Yunan ordusu içindeki sevk ve yönetim bütünlüğü bozulmuştur.
26 Ağustos saat: 05.30’da Afyon Kocatepe’de başlayan taarruzu yönetim eden Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa, 30 Ağustos günü saat 14.00’de, Türk Ordusu’na hamle buyruğunu vermiştir. Akşam saat 19.30’a kadar süren bugün Başkomutanlık Meydan Muharebesi olarak bilinen büyük çarpışmalarda Yunan birlikleri imha edilip dağıtılmıştır.
Gazi, Zafertepe’den şahsen yönettiği meydan savaşından sonra savaş alanını gezerken, binlerce düşman cesedini birbiri üzerine yığılmış olarak görmüş ve bu müthiş görünüm karşısında şunları söylemiştir:
“Bu görüntü insanlığı utandırabilir! Lakin haklı vatan savunmamız için buna mecbur olduk. Türkler öbür milletlerin vatanında bu türlü bir harekete kalkışmazlar.”
Tarihte düşmanına, onun bayrağına hürmet gösteren ikinci bir baş kumandan yoktur. Evet, onun prensiplerine uyan bir önder olsaydı ne Balkanlarda ne de Orta Doğu’da savaş olurdu.
23 Eylül 2024
Ahmet Gürel
News
