Ulusal Uzun Metraj Yarışması’nda yer alan ve dünya prömiyerini 44. Moskova Memleketler arası Sinema Festivali’nde gerçekleştiren üretim, sinema oyuncusu olmak isteyen Umut’un, 20 yıldır görmediği MS hastası annesinin gelişiyle 42 saatte değişen hayatını anlatıyor.
Ümit Köreken, sinemaya ait yaptığı açıklamada, 2015’te “Mavi Bisiklet”i çektikten sonra aile içi münasebetleri konusuna ilgi duyduğunu lisana getirdi.
Bu hususta okumalar yaptıklarını ve ortak senarist Nursen Çetin Köreken ile çeşitli eğitimler aldıklarını belirten Köreken, “Özellikle Türk sinemasında biraz az rastlanan anne-oğul ve sevgisizlik öyküsü üzerinden bir sinema yapmak istedik. ‘Martı’ oyunu ile ilgili de bir uyarlama yapma fikrimiz vardı. İki fikri birleştirdik ve sonunda ‘Bir Umut’un kıssası doğdu” dedi.
Köreken sinemada, anne sevgisi görmeyen bir kişinin yetişkin olduğunda ömründe ne tıp travmalara sahip olacağına dair bir mercek tuttuklarını aktararak, şunları söyledi:
“Aile içi münasebetler, toplumda birçok kişiyi ilgilendiren sorunlar, ister ebeveyn isterse de çocuk olsun. Hasebiyle ben izleyicilerin kendileriyle ya da bir halde hesaplaşmak istedikleri ya da istemedikleri mevzularla çok fazla bağ kuracağını düşünüyorum. Fakat natürel ki ‘Bir Umut’ bir izlemede çabucak kodları anlaşılabilecek, algılanabilecek bir sinema değil. Çok fazla küçük detay var. Biraz da bize nazaran, hayat oralarda bâtın.”
HERKESİ BÜYÜTEN BİR FİLM
Filmi salgınının en ağır olduğu devirde çektiklerine işaret eden Köreken, “Kovid, mart ayında çıktı. Biz sineması 2020 ağustosta çektik ve o periyot setlerde kurallar sertti. Yani bir kişi Kovid olduğunda bütün setin durması kelam konusuydu. O yüzden biraz kamp üzere, çok denetimli bir set kurmaya çalıştık. O vakit maske çok yaygındı. Maskeli beşerler görünsün mü, görünmesin mi sinemada? Çok zorlandık ve sinema de ağır bir husus. Grup doğal olarak çok yoruldu. Hem Kovid’in fizikî zorlayıcılığı hem de öykünün bu kadar hislere dokunma biçimi, bir de sahneleri daima tekrar ettik. Bence takım için de hem çok olgunlaştırıcı hem de herkesi büyüten bir sinema oldu” değerlendirmesini yaptı.
“Anne-çocuk ortasındaki bağlanma bozukluğu ve bağlanma bozukluğunun insanın ömründe ne çeşit tesirler yapabileceği üzerine çok fazla okuma yaptık. Ben oyuncularıma da bu kitapların bir kısmını okuttum. Hatta manzara direktörüne de kendini ilgilendireceği hususlarda çok fazla okuma yaptırdım.”
Festivallerin sürekliliğinin ehemmiyetine dikkati çeken Köreken, “Festivallerin yaşaması, hayat bulması hala yapılabiliyor olması, medya sponsorlarının yanı sıra öbür sponsorların verdiği dayanak bu şenliklerin yapılması için hakikaten çok elzem, hele de bu türlü ekonomik devirde. Bu yüzden şenliklere verilen her türlü takviyesi ben çok değerli olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
Filmin başrol oyuncusu Baran Şükrü Babacan ise Bir Umut’un 7. sinema sineması olduğunu belirterek, “Her karakter, kendi içerisinde aslında kendine dair birçok sıkıntı taşıyor. Ben, bir şey oynadığımda o karakterin açmazlarını anlamaya çalışıyorum. Doğal kimi sinemalarda karakterler, biraz daha kendi içinde yaşayan karakterler oluyor, daha içine kapanık. Lakin bu sinemada Umut’u birinci okuduğumda benim en çok sevdiğim tarafı, onun yaşadığı her şeyi çok dışardan yaşıyor olmasıydı” dedi.
Umut’un hisleri tam olgunlaşmamış, nasıl tabir edeceğini bilmeyen bir karakter olduğunun altını çizen Babacan, “Dediğim üzere o karakterin açmazları varsa, kolay yanıt veremeyeceğimiz birtakım meseleler içerisinde boğuşuyorsa, çok daha fazla keyif alıyorum rolden. Sinemanın çok ağır, dramatik ve yorucu birçok sahnesi vardı. Nitekim fizikî olarak çok yoruldum ancak başından sonuna kadar çok keyif aldığım bir süreçti benim için” sözlerini kullandı.
Oyuncu Babacan, çekimlere az bir mühlet kala projeye dahil olduğuna işaret ederek şöyle konuştu:
“Ben oyuncu olarak genelde bir rolü kurarken, direktörle kurmayı tercih ediyorum. Evvelden çok çalışmıyorum. Zira sizin başınızdaki şeyden evvel, direktörün başındaki Umut’un nasıl bir şey olduğunu anlamak ve onu canlandırmaya çalışmak aslında kıymetli. Soruna yaklaşım noktasında Ümit’le de çok düzgün anlaştık. Oyuncunun gerçekliği konusunda bir lisan birliği kurduk. Çekimler başladıktan sonra benim de karaktere katmak istediklerim olmuştu. Ümit Hoca onlara da çok açıktı. O yüzden el ele, birlikte çıkardığımız bir rol oldu. Kendisinin oyuncuya alan bırakmasının da çok kıymetli olduğunu düşünüyorum. Bir şeyler de beğenildiyse o alanın açılmasından dolayıdır.”
Filmi iki kere seyircilerle izlediğini kaydeden Babacan, “İlk defa Antalya Altın Portakal’da kalabalık bir seyirciyle izledik. Sonrasındaki söyleşiye çok fazla insan kaldı. Sinemanın söyleşisi daha doğrusu toplu bir terapiye dönüştü. Seyircinin bu kadar sinemanın içine girip, kendi öykülerinden de bir şeyler bulmasına açıkçası çok şaşırdım. Bu da sinemanın başarılı olmasıyla ilgili diye düşünüyorum. Yani sinema maksadına ulaştı” dedi.
Ümit ve Nursen Çetin Köreken çiftinin senaryosunu birlikte kaleme aldığı sinemanın oyuncuları arasında Aksiyon Yıldız ve Funda Eskioğlu da yer aldı.
Filmin müziklerini ve ortak yapımcılığını Cafer Ozan Türkyılmaz üstlenirken, manzara direktörlüğünü ise İbrahim Çaltılı yaptı.