Liralaşma Stratejisi adımlarının hayata geçirilmesi başta olmak üzere uygulanacak aktif para ve maliye siyasetlerinin yanı sıra üretim ve verimlilik artışlarının dayanağıyla tüketici fiyatları(TÜFE) artış suratının 2023 yıl sonunda yüzde 24,9’a indirilmesi hedefleniyor.
Cumhurbaşkanlığının “2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programının Onaylanması Hakkında Karar”ı Resmi Gazete’de yayımlanarak, yürürlüğe girdi.
Programa nazaran, 2023 yılında, Orta Vadeli Program kapsamında öngörülen iç ve dış talep ortasında istikrarlı görünümün sürdürülmesinin yanı sıra, büyüme potansiyelinin istikrarlı ve sağlıklı bir biçimde artırılarak güçlü, kapsayıcı ve istihdamı destekleyen büyümenin sağlanması emeliyle para, maliye ve gelirler siyasetlerinin tam uyum içerisinde yürütülmesi hedefleniyor.
Büyümenin kaliteli, kapsayıcı ve sürdürülebilir olması için makroekonomik istikrarları gözeten uygulamalara devam edilecek. Tasarrufların büyümenin finansmanı gayesiyle kullanılmasında aktiflik, istikrar ve rekabetçilik prensipleri gözetilerek nitelikli büyüme kompozisyonunun sürdürülmesi ve makrofinansal risklerin en aza indirilmesi sağlanacak.
2023 yılında ekonomik faaliyetler üzerinde salgının olumsuz tesirlerinin geride bırakılmasıyla, ihracat odaklı büyüme stratejisinin verimli ve rekabetçi bir biçimde sürdürülmesi bekleniyor.
Programda, “İç ve dış talebin dengelendiği büyüme kompozisyonunun sürdürülmesiyle istihdamın ve özel kesim yatırımlarının artması sağlanacaktır. Bu gelişmelerle birlikte, 2023 yılında, sanayi dalı GSYH’nin üzerinde artarak ekonomik büyümeye kıymetli katkı verecektir. Ayrıyeten, ekonomik ve toplumsal aktivitenin canlılığını sürdürmesiyle turizm kesiminin katkısıyla hizmetler dalı büyümeye takviye olmaya devam edecektir. Bu devirde tarım bölümünün ise GSYH büyümesine uzun devir ortalaması civarında katkı vermesi beklenmektedir.” denildi.
2023 yılında, ekonomik aktivitedeki güçlü seyrin devam etmesi ve ima ettiği yüksek büyüme oranları çerçevesinde istihdamın bir evvelki yıla nazaran 865 bin kişi artacağı öngörülüyor. İşgücüne katılma oranının da 0,5 puan artarak 2023 yılında yüzde 53,6’ya ulaşması bekleniyor. Yıl genelinde güçlü istihdam artışının işgücüne iştirak ve nüfus artışı tesirlerine baskın gelmesi sonucunda işsizlik oranının yüzde 10,4 seviyesine gerileyeceği iddia ediliyor.
Büyüme Beklentisi Yüzde 5
2023 yılında yüzde 5,0 olması hedeflenen GSYH büyümesinin, öngörülen yurt içi talep artışının yanı sıra sabit sermaye yatırımlarının da katkısıyla istikrarlı bir yapıda gerçekleşmesi öngörülüyor.
2023 yılında bir evvelki yıla nazaran özel ve kamu kısmı tüketim harcamalarında sırasıyla yüzde 3,9 ile yüzde 3,6 oranlarında gerçek artış olması bekleniyor. Bu devirde özel kesim sabit sermaye yatırımlarının yüzde 4,5, kamu kısmı sabit sermaye yatırımlarının ise yüzde 1,0 oranında gerçek olarak artacağı iddia ediliyor. Böylelikle, toplam sabit sermaye yatırım harcamalarının gerçek olarak yüzde 4,2 artması öngörülüyor.
2023 yılı GSYH büyümesine; özel tüketim harcamalarının 2,7 puan, özel kesim sabit sermaye yatırım harcamalarının ise 1,0 puan katkı yapması bekleniyor. Bu periyotta, kamu kısmı sabit sermaye yatırım harcamalarının büyümeye katkısının 0,02 puan olması bekleniyor. GSYH büyümesine net mal ve hizmet ihracatının katkısının ise 0,8 puan olacağı varsayım ediliyor.
Programda şöyle devam edildi:
“Kamu harcanabilir gelirinin GSYH’ye oranının 2023 yılında 2,1 puan artarak yüzde 9,2 oranında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Bu devirde, kamu tasarruflarının ulusal gelire oran olarak yüzde -0,4 düzeyinde, kamu yatırımlarının ise bir evvelki yıla nazaran 0,5 puanlık düşüşle yüzde 3,4 düzeyinde olması beklenmektedir.
2023 yılında özel tasarrufların GSYH’ye oranının bir evvelki yıla nazaran 0,8 puan azalarak yüzde 32,0, özel yatırım harcamalarının ise 2,1 puan azalarak yüzde 30,3 olması beklenmektedir. Bunun sonucunda özel kesim tasarruf-yatırım farkının GSYH’ye oranının yüzde 1,6 düzeyinde gerçekleşeceği öngörülmektedir. 2023 yılında toplam yurt içi tasarrufların GSYH’ye oranının bu gelişmeler sonucunda yüzde 31,6, toplam tasarruf- yatırım farkının GSYH’ye oranının ise yüzde -2,2 olması beklenmektedir. ”
2023’te BOTAŞ ve TEİAŞ yatırımlarının finansmanının bir kısmı dış proje kredilerinden karşılanacak
2023 yılında Boru Çizgileri İle Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ve Türkiye Elektrik İletiş AŞ (TEİAŞ) yatırımlarının finansmanının bir kısmı dış proje kredilerinden karşılanacak.
Buna nazaran, KİT’lerin ve özelleştirme portföyünde izlenen kuruluşların 2023 yılında 97,2 milyar TL finansman açığı vermesi programlandı.
Programda “OVP makroekonomik büyüklükleri ile güç ve besin fiyatlarının öngörülen düzeyde seyretmesi kelam konusu gayeye ulaşmada değer arz etmektedir.” denildi.
KİT’lerin 2023 yılında 163,4 milyar TL fiyatında sabit sermaye yatırımı yapması hedefleniyor.
Toplam KİT yatırımları içerisinde değerli hisseye sahip olan TPAO Karadeniz’de keşfettiği doğal gaz rezervine yönelik Sakarya Doğal Gaz Alanı Geliştirme Projesine devam edecek olup birinci gazın 2023 yılı içerisinde kullanıma sunulması hedefleniyor.
Akkuyu Nükleer Güç Santralinden birinci elektriğin 2023 yılı içerisinde üretilmesi gayeler ortasında yer alıyor.
Foreks